به گزارش ثریا - دکتر محمود شاه‌آبادی، درباره چرایی ورود دانشجویان به مقطع تحصیلی دکتری گفت: هدف و انگیزه دانشجویان دکتری برای تحصیل در این مقطع در اغلب موارد وارد شدن به محیط‌های آکادمیک پس از فراغت از تحصیل است، و شاید بتوان ادعا کرد که محیط‌های صنعتی به فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری در رشته‌های مهندسی کمتر نیاز دارند.
این استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه دانشجویان دکتری به طور معمول در سنین تشکیل خانواده هستند، تصریح کرد: این دانشجویان برای امرار معاش و تامین هزینه‌های زندگی خود ناچار هستند در کنار تحصیل، اشتغال هم داشته باشند. واضح است که در چنین شرایطی میزان کارآیی آنها برای امور پژوهشی کاهش می‌یابد. همچنین پژوهش‌های انجام شده در این شرایط ممکن است از منظر نوآوری در سطح بالایی نباشد.
وی درباره میزان کمک‌هزینه‌های تحصیلی که به دانشجویان دکتری پرداخت می‌شود، اظهار کرد: ناچیز بودن و تاخیر در پرداخت کمک‌هزینه‌های تحصیلی دکتری سبب دلسردی دانشجویان می‌شود.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشکدگان فنی دانشگاه تهران با بیان اینکه در موارد متعددی تناسبی میان تعداد دانشجویان و استادان دانشگاه‌ها در مقطع دکتری وجود ندارد، توضیح داد: در دانشگاه‌های کشور نسبت استاد به دانشجویان در رشته های مختلف مهندسی سالانه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و معیار مهمی در تخصیص بودجه محسوب می‌شود. بدیهی است که عدم توجه به این شاخص یعنی پذیرش دانشجوی دکتری بدون توجه به آمار اعضای هیات علمی و امکانات آموزشی، مشکلات متعددی را در پی دارد.
این استاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: در آیین‌نامه‌های ترفیع و ارتقاء استادان، لازم است آن دسته از معیارهائی که ناظر بر تعداد دانشجویان دکتری راهنمائی شده توسط عضو هیات علمی است، مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته و در مواردی اصلاح شود.
دکتر شاه‌آبادی افزود: جهت رفع مشکل اشتغال همزمان دانشجویان دکتری، می‌توان با تخصیص بورس‌های تحصیلی از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، سایر وزارتخانه‌ها، موسسات، اقدام کرد.همچنین لازم است این بورس‌های تحصیلی در پاسخ به نیازهای مرتبط با امرار معاش دانشجویان دکتری مبلغ قابل توجهی داشته باشند. بدیهی است، به دلیل محدودیت‌های بودجه، تعداد این بورس‌ها اندک خواهد بود و متقاضیان برخورداری از این بورس‌ها باید قابلیت‌های خود را بر اساس ارزیابی دقیق علمی به مراکز تامین بورس اثبات کنند. همچنین می‌توان تمدید این بورس در حین تحصیل را منوط به نتیجه ارزیابی سالانه و نظر استاد راهنمای دانشجو نمود.
وی ادامه داد: این بورس باید با بورس‌های تحصیلی معمول وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها متفاوت باشد؛ چرا که بورس‌های تحصیلی معمول تعهدات سنگینی را به دانشجویان تحمیل می‌کنند. در حالی که تعریف و ارائه بورس‌های تحصیلی از این دست سبب‌می‌شود که دانشجویان دکتری با فراغ بال بیشتری برای امور پژوهشی اقدام کنند.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشکدگان فنی دانشگاه تهران اظهار کرد: در کنار حمایت از دانشجویان دکتری مستعد از طریق بورس‌های کامل تحصیلی بلاعوض، ضروری است صندوق‌های حمایت از طرح‌های پژوهشی اجازه دهند تا اعضای هیئت‌علمی در طرح‌های پژوهشی خود، پژوهانه مکفی برای دانشجویان دکتری خود لحاظ کنند تا دانشجویان دکتری همکار طرح بتوانند به طور تمام وقت به پژوهش خود بپردازند و دغدغه اشتغال همزمان با تحصیل و عواقب ناشی از آن را نداشته باشند.
منبع : معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشکدگان فنی دانشگاه تهران